راهکار های افزایش عزت نفس در کودکان

راهکار های افزایش عزت نفس در کودکان
عزت نفس:
کودک ما از ابتدای تولد در زندگی یکسری اتفاقات و تجربه هایی برایش بوجود می آید که میتواند مثبت یا منفی باشند.
مثبت و منفی بودن این تجربه ها تماما برمیگرده به رفتار و عملکرد والدین در دوران کودکی، که بعد از این رفتار ها فرزند ما شروع میکنه به ارزیابی خودش و محیط اطراف، یعنی : من خوب هستم یا من خوب نیستم، جهان خوب هست یا خوب نیست.
اعتماد بنفس:
مهارت و تصور ذهنی درست از خود یعنی فرزند ما تصویر ذهنی که از خودش داره با آنچکه اتفاق می افتد همخوانی دارد. مثلا اگر به کودک گفته شده تو خلاق هستی او هم این تصویر ذهنی برایش بوجود آمده و در مواجه با موقعیت های مختلف میتواند با خلاقیت مسائل را حل کند.
در واقع کودکان اعتماد بنفس ندارد بلکه عزت نفس دارند زیرا والدین به شدت در شکل گیری عزت نفس در کودکان دخیل اند و تجربه با محیط بیرون ندارند که برایشان باتوجه به مهارت ها اعتماد بنفس شکل بگیرد.
راهکار های افزایش عزت بنفس:
یک) انتخاب صحیح کلامات:
ما به عنوان والدین نقش خیلی موثری در تربیت فرزند و شکل گیری عزت نفس فرزندمان داریم، با هر کلمه ای که انتخاب میکنیم میتوانیم احساس مثبت و ارزشمندی یا در مقابل احساس منفی و بی ارزشی را تقویت کنیم، پس لازم است این کلمات کاملا فکر شده و دقیق استفاده بشوند.
در قسمت زیر کلمات به تخریب کننده عزت نفس فرزندان توجه کنید
پسر بد! یا دختر بد!
تو هیچوقت گوش نمیدی!
این قدر احمق نباش!
به خودت نگاه کن، کی میخواد که با تو دوست بشه!
چی شده! ( با لحن و چهره ای تمسخر آمیز)
تو خیلی کثیف ، ژولیده، نامرتب، بی ادب، تنبل، بی دقت و لوس هستی ( صفات نابود کننده عزت نفس)
چرا همیشه این کار را میکنی؟( با لحن تمسخر آمیز)
بهتر از این نمیتوانستی انجام بدهی؟
همه تلاشت را تکردی
وقتی هم سن تو بودم دو برابر تو کار میکردم
بزرگ شو
هیچوقت به حرفم گوش نمیدی
این قدر گریه نکن، بچه ی لوس
خسته شدم از دست تو
چقدر زشت شدی!
اگر کل لیست را یک بار با دقت بخوانید میدانید که چقدر حالتان عوض شده این جملات انقدر بار منفی دارند که عزت نفس کودک بیچاره را به شدت نابود میکند .
خیلی مهم است که به حرف هایی که به کودک میزنید توجه کنید خصوصا اگر از دست او خوشحال نیستید، حتی وقتی که او به حرف هایتان گوش نمیکند. تک تک کلماتی که درباره اش بکار میبرید روی کودکتان تاثیر میگذارد
بهترین راهکار چیست؟
وقتی با کار اشتباه کودک موجه شدید به رفتارش توجه کنید نه شخصیت و خود کودک
مثلا به جای اینکه بگویید : تو شلخته ای بگوییم: اتاقت نامرتب است
کلمه شلخته بر میگرده به شخصیت کودک و اساسا شما در حال تلقین یک صفت به او هستید که کودک ممکن است باور کند که شلخته است و علاوه بر اینکه عزت نفس تخریب شده دیگر تلاشی برای بهبود نظم خود نکند
اما وقتی میگوییم اتاقت نا مرتب است دقیقا اشاره داریم به آنچه که اتفاق افتاده، اتاق نا مرتب کودک اینجا میداند که مشکل شما مرتبی اتاق است نه خود کودک
پس بهتر است با تمرین و تکرار این موضوع را در صحبت های خودمان عملی کنیم و هرچه بیشتر به آنچه که اتفاق افتاده توجه کنیم و به زبان بیاوریم در قسمت زیر مثال هایی برای یادگرفتن بیشتر این موضوع آورده شده است
مثبت | منفی |
تو مرغ و هویج دوست نداری | تو خیلی بد غذا هستی |
امروز تکالیفت را انجام ندادی | تو خیلی تنبلی |
امروز اتاقت را مرتب نکردی | تو خیلی بی مسئولیتی |
امروز چهار ساعت تلویزیون تماشا کردی | همیشه داری تلویزیون نگاه میکنی |
لباست کثیف شده | تو چقدر شلخته ای |
حال که کلمات مثبت و منفی را استفاده کردیم بهتر است چند جایگزین برای رفتار های رایجی که ممکن است در طول روز از ما سر بزند پیدا کنیم و به جای آن استفاده کنیم.
مثبت | منفی |
حواست به ناهارت باشه | ناهارت را فراموش نکن، چند بار بهت بگم |
من میدانم تو با ادب هستی، دوست دارم همانگونه که هستی رفتار کنی | انقدر بی ادب نباشه |
آفرین نمره ی عالی گرفتی باید به خودت افتخار کنی | تو نمره ی عالی گرفتی نمیتوانم باور کنم |
لطفا کمی آرامتر بازی کن انتظار دارم وقتی حرف میزنم گوش کنی | چرا انقدر سر و صدا میکنی، اصلا به حرفم گوش نمیکنی! |
لطفا وقتی کارت تمام میشود وسایلت را سریع جمع کن | همیشه همینقدر ریخت و پاش میکنی؟ |
میبیند که در مثال سه تعریف خوب یکه بار منفی دارد هم نباید استفاده بشود.
شما میتوانید خودتان را در طول ارزیابی کنید و به دقت کلمات و جملاتی که استفاده میکنید را بررسی کنید و سعی کنید از کلمات مثبت استفاده کنید
دو) مهارت تفکر مثبت
کودکان در طول زندگی با شک و ترس روبرو میشوند، آنها خود را با دیگران مقایسه میکنند، به عنوان والدین باید تفکر مثبت را در کودک تقویت و متعادل کنیم.
وقتی کودک مثبت فکر میکند در واقع ذهنش برای حل مسئله و مشکل باز میشود و میتواند به حل مسئله فکر کند
خیلی مهم است که از صمیم قلب به حرف های کودکان گوش بدهید و به او کمک کنید تا بر احساسات منفی اش غلبه کند
در این قسمت میخواهیم چند جمله ی منفی که کودکان به کار میبرد و در مقابل پاسخ های مناسب والدین را بررسی کنیم
پاسخ مناسب والدین | جملات منفی کودک |
کمی وقت بگذار و تمرین کن من مطمئنم میتوانی | من نمیتوانم این کار را انجام بدهم |
تو نمره ی خوبی در فارسی گرفتی مطمئنم اگر تلاش کنی میتوانی در ریاضی هم موفق شوی | من اصلا ریاضی بلد نیستم |
این دو مثال خلاصه ای از پاسخ مناسبی است که والدین باید در مقابل منفی نگری های فرزندشان به او بدهند.
دیدگاهتان را بنویسید